Czujniki to kluczowe elementy wielu układów automatyki przemysłowej. Ich zadaniem jest przekształcanie sygnałów fizycznych (takich jak temperatura, pozycja, ciśnienie czy odległość) na sygnały elektryczne zrozumiałe dla sterowników, falowników czy paneli operatorskich. Niestety – jak każde urządzenie – czujniki mogą ulec uszkodzeniu lub rozkalibrowaniu. Jak więc sprawdzić, czy dany czujnik działa poprawnie?
1. Wstępna kontrola – inspekcja wizualna i podłączenie
Zanim przejdziemy do pomiarów, warto wykonać podstawową kontrolę:
- Czy przewody czujnika są całe, bez przetarć i uszkodzeń?
- Czy złącza nie są zaśniedziałe lub luźne?
- Czy zasilanie dochodzi do czujnika? (typowo 10–30 VDC dla czujników przemysłowych)
Często problem leży nie w samym czujniku, a w kablu, listwie zaciskowej lub braku zasilania.
2. Sprawdzanie czujników indukcyjnych i pojemnościowych
Czujniki indukcyjne (detekcja metali) i pojemnościowe (detekcja różnych materiałów) to jedne z najczęściej spotykanych sensorów w przemyśle. Jak je testować?
Pomiar multimetrem (tryb diody / napięcia DC):
- Ustaw miernik na pomiar napięcia stałego (DC).
- Podłącz czujnik do zasilania (np. 24 VDC).
- Sprawdź napięcie na wyjściu czujnika (najczęściej kolor czarny):
- Brak detekcji obiektu: wyjście powinno być wysokie (np. 24 V).
- Obecność obiektu: wyjście przechodzi w stan niski (0 V), lub odwrotnie – zależnie od typu (NO/NC).
Uwaga:
Jeśli czujnik ma wbudowaną diodę sygnalizacyjną (LED), obserwuj, czy zmienia się jej stan po zbliżeniu obiektu.
3. Testowanie czujników analogowych (4–20 mA, 0–10 V)
Czujniki analogowe przekazują wartość pomiarową w sposób ciągły.
Jak sprawdzić czujnik 4–20 mA?
- Wpiąć miernik w szereg w obwód sygnałowy (miernik w trybie mA).
- Upewnić się, że czujnik jest zasilany (24 VDC).
- Zmieniając warunki pomiaru (np. temperaturę, odległość), obserwować zmiany prądu:
- Zakres 4 mA (minimum) – 20 mA (maksimum).
Jak sprawdzić czujnik 0–10 V?
- Ustaw miernik na napięcie stałe.
- Podłącz go równolegle do sygnału wyjściowego czujnika.
- Sprawdź, czy napięcie zmienia się proporcjonalnie do warunków pomiaru.
4. Diagnostyka czujników optycznych (fotoelektrycznych)
Czujniki optyczne wykrywają obecność obiektów na podstawie przerwania wiązki światła.
Test krok po kroku:
- Podłącz czujnik do zasilania.
- Sprawdź reakcję diody LED na przerwanie wiązki – powinna zmienić kolor lub zgasnąć/zapalić się.
- Zmierz napięcie wyjściowe multimetrem (jak przy czujniku indukcyjnym).
5. Typowe problemy i ich przyczyny
| Problem | Możliwa przyczyna |
|---|---|
| Czujnik nie reaguje | Brak zasilania / uszkodzenie wewnętrzne |
| Zbyt mały zasięg detekcji | Zabrudzona soczewka / zły montaż |
| Fałszywe detekcje | Zakłócenia elektromagnetyczne / metal w pobliżu |
| Brak sygnału 4–20 mA | Przerwany przewód sygnałowy / źle podłączony miernik |
6. Narzędzia przydatne do diagnostyki
- Multimetr z pomiarem napięcia, prądu i diody
- Zasilacz laboratoryjny 24 VDC
- Przewody testowe z krokodylkami
- Obiekty testowe (metal, drewno, plastik – w zależności od czujnika)
Regularna diagnostyka czujników pozwala uniknąć przestojów w pracy maszyn i urządzeń. W wielu przypadkach wystarczy prosty multimetr i znajomość podstaw działania sensora, by samodzielnie wykryć usterkę. W razie wątpliwości – zawsze warto sprawdzić dokumentację techniczną producenta lub skontaktować się z dostawcą.
Czujniki oraz akcesoria do falowników znajdziesz w naszym sklepie:
https://www.sklepfalowniki.pl/akcesoria-falownikow.html